Hayır lokması, hafif ve şerbetli bir tatlıdır. Bu hafif tatlı, ağır olan yemeklerin üstüne bile yense, yiyen kişiye hiçbir şekilde rahatsızlık vermemektedir. Kişinin istediği kadar tüketmesinde hiçbir sakınca yoktur.
Lokmanın hafif bir tatlı olması ve herkes tarafından sevilen, yiyilebilen bir yiyecek olması, hayır işlerinde en çok kullanılan tatlı olmasını sağlamaktadır.
Hayır lokması, adından da anlaşılacağı üzere yapılacak olan işlerin hayrına erişebilmek adına dağıtılmaktadır. Hayır lokması dağıtan kişi, aynı zamanda özel günler içinde lokma dağıtabilmektedir.
Kandil ve Cuma gibi mübarek günlerde hayır yapmak isteyen kişiler lokma dağıtabilmektedir. Sünnet, düğün ve cenaze gibi özel günlerde de, lokma hayır olması açısından dağıtılabilmektedir.
Hayır lokması niçin dağıtılır? Sorusunun cevabı, kişilerin hayır yapmak istemelerinden dolayıdır. Lokma döküm işlemi, hayırlara vesile olması söz konusu olan bir iş ortaya çıktıysa, dökülmektedir. Yapılan işin bereketli, mutlu ve sağlıklı olması gibi pek çok nedenden dolayı hayır lokması dökülmektedir.
Hayır lokması genel olarak, mevlit verilirken, mevlide gelen misafirlerin dualarını alabilmek için dökülmektedir. Yeni açılacak olan işyerlerinin kazadan ve beladan korunabilmesi adına ve kazancının bol olması içinde dökülmektedir.
Hayır lokması aynı zamanda, düğün ve sünnet gibi özel günlerde de bol bol yapılıp, dağıtılmaktadır. Böylelikle, hayır lokmasını dağıtan kişi için, lokmaları alan kişilerden bol bol hayır duası gelecektir.
Hayır lokmasını seyyar arabalar aracılığıyla döktüren ve dağıtımını gerçekleştiren kişiler, bazı organizasyonları amaçlamışlardır.
Hayır lokması, daha önce ölmüş olan kişinin ruhuna gitmesi için ve ölen kişinin sevap kazanabilmesi için dağıtılmaktadır. Aynı zamanda, dünyaya yeni gelmiş olan bir çocuğun sevincini paylaşabilmek adına, ikram olarak dağıtılmaktadır.
Dünyaya yeni gelen bir çocuğun sevincini paylaşabilmek adına dağıtılan lokma, hem çocuğa hem de çocuk için lokma dağıtan kişiye sevap kazandırmaktadır.